ABD’li havacılık devi Boeing, uzay yarışında önemli bir proje olan CST-100 Starliner ile büyük umutlar besliyordu. Ancak bu proje, şirketin finansal tablolarına milyarlarca dolarlık zarar olarak yansıdı. Starliner’ın yaşadığı teknik sorunlar ve başarısız görevler, Boeing’in uzay macerasını adeta bir kabusa dönüştürdü.
2024 yılında açıklanan son raporlara göre, Starliner projesi Boeing’e 523 milyon dolar daha zarar ekledi. Bu, projenin toplam zararını 2 milyar doların üzerine çıkardı. ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu’na sunulan rapor, şirketin uzay yarışındaki maliyetli mücadelesini gözler önüne serdi.
Starliner, NASA’nın Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) astronot taşımak için geliştirdiği bir uzay aracıydı. Ancak daha ilk görevinde yaşanan teknik arızalar, astronotların uzayda mahsur kalmasına neden oldu. 8 haftalık bir görev için uzaya çıkan astronotlar, 8 aydır ISS’de bekletiliyor. Bu durum, NASA’nın Boeing’e ödeme yapmayı durdurmasına ve projenin gelir kaynağı olmadan maliyet üretmeye devam etmesine yol açtı.
Boeing, Starliner projesini uzun vadeli bir yatırım olarak görüyordu. 2023 yılında yapılan tahminlere göre, 2024’te 288 milyon dolarlık bir zarar öngörülüyordu. Ancak gerçekleşen zarar, beklenenin neredeyse iki katı oldu. Şirket, 2025 yılında da proje için yaklaşık 550 milyon dolarlık bir harcama yapmak zorunda kalacak. Bu harcamalarla birlikte, Starliner projesinin toplam maliyeti 1 milyar dolara yaklaşacak.
Peki, Boeing Bu Zararı Nasıl Kapatacak?
Boeing hissedarları, uzaya fırlatılan milyarlarca doların ardından büyük bir endişe yaşıyor. Şirketin umudu, Starliner’ın teknik sorunlarını çözerek düzenli uçuşlara başlaması. Eğer bu gerçekleşirse, NASA ile yeniden ödeme anlaşmaları yapılabilir ve projenin zararı bir nebze olsun azaltılabilir.
Ancak, Starliner’ın başarısızlığı sadece Boeing’in finansal tablolarını etkilemekle kalmıyor, aynı zamanda ABD’nin uzay yarışındaki konumunu da zorluyor. SpaceX’in başarılı Crew Dragon görevlerinin ardından, NASA’nın Boeing’e olan güveni sarsıldı. Bu durum, uzay endüstrisinde rekabeti daha da kızıştırıyor.
Uzay Yarışında Maliyetler ve Riskler
Boeing’in Starliner projesi, uzay yarışının ne kadar maliyetli ve riskli olabileceğini bir kez daha gösterdi. Şirket, uzay endüstrisinde varlık göstermek için büyük yatırımlar yaparken, yaşadığı başarısızlıklar finansal açıdan ciddi bir yük oluşturdu.
Ancak, uzay endüstrisi hala büyük bir potansiyele sahip. Eğer Boeing, Starliner’ın sorunlarını çözebilirse, hem NASA ile olan ilişkilerini düzeltebilir hem de uzay yarışında yeniden söz sahibi olabilir.
Boeing’in Starliner projesi, uzay yarışının ne kadar zorlu ve maliyetli olabileceğini gösteren önemli bir örnek. Şirketin bu projeden çıkardığı dersler, gelecekteki uzay görevleri için rehber niteliğinde olabilir. Ancak, hissedarların sabrının tükenmek üzere olduğu da bir gerçek. Boeing, uzaydaki başarısızlıklarını telafi etmek için hızlı ve etkili adımlar atmak zorunda.